Crisis als kans?!

Terwijl de vogels om me heen fluiten, in de rust van de vroege ochtend, dwalen mijn gedachten af naar de afgelopen maanden. Wat is er veel gebeurd in de wereld. Voor velen een tragedie, voor anderen een kans. Winston Churchill zei het al “Never waste a good crisis”. Als ik het woord ‘crisis’ op zoek dan valt in eerste instantie de negatieve lading op. Wikipedia schrijft: ‘Een crisis is een zware noodsituatie waarbij het functioneren van een stelsel (van welke aard dan ook) ernstig verstoord raakt’.
Maar als ik even verder zoek en ook naar de oorsprong ga kijken, komt ook een meer positieve kant naar boven. Het woord crisis valt te herleiden naar het Griekse woord ‘krinomai’ en dat betekent ‘beslissing, beslissende ommekeer en tweesprong’. Je wandelt (of holt) niets vermoedend op jouw levensweg en komt op een tweesprong. Hoe moeilijk en verdrietig soms ook. De crisis die zich aan je aandient, dwingt je om stil te staan en te bepalen hoe je ermee omgaat en hoe je verder gaat. De wijze waarop je met lastige gebeurtenissen of problemen omgaat, noemen we met een duur woord ‘coping’. Hoe veerkrachtig je bent en hoe snel je weer verder kunt op je levensweg, wordt onder meer door jouw copingsstrategieën bepaald.

Zo kun je geneigd zijn om snel weer door te hollen wanneer je bij zo’n tweesprong staat. Je staat even kort stil, maar bent vooral aan het kijken waar je naar toe moet, hoe je een situatie moet oplossen. Het mag duidelijk zijn dat dit doorgaans een effectieve strategie is. Alleen, wanneer je te snel doorholt en je niet afvraagt hoe je er terecht bent gekomen en wat jouw eigen aandeel is geweest, leer je er niets van. En kom je op een later moment weer voor een vergelijkbare tweesprong te staan. Een pas op de plaats om te voelen wat de situatie met jou doet en te kijken wat de situatie jou leert over jezelf en jouw gedrag, kan maken dat je persoonlijk groeit. Bovendien geef je jouw gevoelens de ruimte en bouwt zich minder spanning op.

Emoties de ruimte geven is heilzaam. Het lucht op, het vermindert stress en spanning. Maar ook daar zit een andere kant aan. Wanneer je overemotioneel op gebeurtenissen reageert, wordt het lastig om jouw ratio aan het werk te zetten. En die heb je hard nodig om oplossingen te bedenken, vooruit te komen.

Met het probleem bezig zijn, bijvoorbeeld door te piekeren en jezelf af te vragen hoe het komt dat jou dit overkomen is, kan zeer nuttig zijn. Maar wanneer je doorslaat in deze copingsstrategie, zul je merken dat je blijft hangen. Het kan helpen om eens te kijken waar je invloed wel zit. Of waar je ondanks alles positieve dingen kan zien. Ook kan je gebruik maken van ‘geruststellende’ (relativerende) gedachten. Hierdoor lukt het je misschien om de andere kant van de medaille te zien. Maar dan wel zonder alles weg te willen relativeren. Als je hierin doorschiet, overal grappen over maakt, laat je de ernst van een gebeurtenis niet doordringen.

Wanneer je een vermijdende copingsstrategie hanteert, kies je ervoor om op dit moment niet met de situatie bezig te zijn. Bijvoorbeeld door jezelf af te leiden met aangename bezigheden. Op zichzelf is hier ook niets mis mee natuurlijk. Even loslaten kan ertoe leiden dat je daarna makkelijk door kunt. Maar eens moet je onder ogen komen wat er aan de hand is. En ermee aan de slag gaan. Anders dwaal je te ver af van jouw levenspad.

Je snapt het al, het is een kwestie van balans. De moed om stil te staan, écht te voelen en naar jezelf te kijken. Angst, verdriet of boosheid een plek geven. Maar tegelijkertijd de (veer)kracht om naar de toekomst te kijken en nieuwe wegen te ontdekken. Kansen te zien en buiten de gebaande paden te gaan lopen.

Wanneer je meer wilt lezen over copingsstrategieen en wil testen welke strategie jij het meest gebruikt, kijk dan hier..